Ontstaan Parodontoloog NVvP

Ontstaansgeschiedenis van de Parodontoloog NVvP

Tot midden van de jaren zeventig van de vorige eeuw werd de tandheelkunde gedomineerd door de aandacht voor tandbederf (cariës). Rond die tijd bleek uit epidemiologisch onderzoek echter duidelijk dat er een grote behoefte was aan tijdige diagnostiek en adequate behandeling van tandvleesaandoeningen (parodontitis). Dit was de aanleiding om binnen de tandheelkundige professie een plek te creëren voor een deskundige die parodontale zorg kon verlenen op specialistisch niveau .

Op de afdelingen Parodontologie van de (toen nog) 5 universiteiten met een tandheelkundige opleiding, werden weliswaar uitgebreide parodontale behandelingen uitgevoerd door stafleden, maar buiten die centra was er eigenlijk geen opvang mogelijk voor patiënten met ernstige parodontale problemen. Daarom ontwikkelde de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP), in nauw overleg met de universitaire afdelingen Parodontologie, een profiel voor een specialist in de parodontologie. Dit betrof een tandarts met ervaring in de algemene tandheelkundige praktijk en met een verifieerbare training in de klinische parodontologie aan een Nederlandse of buitenlandse universiteit. Daarbij werd ook gekeken naar en geprofiteerd van voorbeelden uit andere landen ( Scandinavië, Engeland, Zwitserland en de U.S.A) waar in de parodontologie gespecialiseerde tandartsen al jaren functioneerden. Kandidaten werden op hun kennis en kunde getoetst door een Consilium Parodontologicum, een college dat bestond uit hoogleraren Parodontologie en zeer ervaren parodontologen. De belangrijkste kenmerken van de aldus ontstane nieuwe specialist waren (en zijn) : erkenning voor een periode van 5 jaar met mogelijkheid tot herregistratie na visitatie en tussentijdse evaluaties op grond van jaarverslagen, het niet voeren van een algemene praktijk op hetzelfde adres en het verplicht geven van nascholing binnen hun omgeving van ( potentiële ) verwijzers.

De parodontoloog, die aanvankelijk werd aangeduid als Parodontoloog-AlgemeenPrakticus ( PAP ) ging later Tandarts-Parodontoloog heten (TP) maar heeft nu de beschermde titel Parodontoloog NVvP.

Op 10 november1987 werd het eerste Consilium Parodontologicum benoemd en in 17 maart 1989 werd de eerste groep van 14 Tandarts-Parodontologen (TP-en) erkend. Deze groep bestond voornamelijk uit stafleden van vakgroepen Parodontologie, die nu ook officieel buiten de Universiteit verwijspraktijken voor parodontologie stichtten.

Een aantal van hen vond dat de ambtelijke molens te langzaam draaiden en was reeds vanaf 1983 (Groningen, Amsterdam, Den Haag en Nijmegen) begonnen met het stichten van verwijspraktijken. Daarbij handelden zij zo zorgvuldig mogelijk volgens de in ontwikkeling zijnde protocol en reglementen van de NVvP, anderzijds maakte de NVvP dankbaar gebruik van de ervaringen van deze pioniersvestigingen.

De pool van stafleden/parodontologen van het eerste uur was vanzelfsprekend ontoereikend om in de snel groeiende vraag te kunnen voorzien. Om toch aan de behoefte aan goed opgeleide parodontologen te kunnen voldoen werd in 1991 aan het ACTA een gestructureerde 3-jarige postgraduate opleiding tot specialist parodontologie gestart met naast een klinische training in de parodontologie en later ook de implantologie. De nadruk lag op het wetenschappelijke onderbouwen van het klinisch handelen e. De opleiding is erkend door de European Federation of Periodontology (EFP) waarmee een hoog opleidings niveau gewaarborgd is. In de periode van 1992 tot 2009 heeft aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen ook een erkende postgraduate opleiding Parodontologie bestaan.

Zowel de structuur rond de Parodontoloog NVvP als de postgraduate opleiding hebben model gestaan voor andere specialisaties binnen de tandheelkunde (endodontoloog, implantoloog, gnatholoog etc. )

 

Acceptatie door de beroepsgroep NMT (nu KNMT, red)

Aanvankelijk waren de tandheelkundige collega’s kopschuw. De tandarts algemeen-practicus werd verondersteld alle deelgebieden binnen zijn./haar vakgebied voldoende te beheersen om goede tandheelkundige zorg te kunnen verlenen. Maar al snel werd erkend dat de ontwikkeling van deelspecialismen binnen het veelomvattende tandartsvak niet tegen te houden was. Vanuit hun opleiding hadden jongere collega overigens direct al minder problemen met horizontale verwijzing dan de oudere. Om de acceptatie te vergemakkelijken was een aantal spelregels afgesproken, zo niet officieel dan wel als “ gentlemens agreement “ :

  1. de Parodontoloog profileert zich niet als specialist
  2. beperkt zich tot parodontale en implantologische behandelingen
  3. behandelt uitsluitend op verwijzing

Het systeem werkt voortreffelijk en sinds vele jaren wordt een lijst met de namen en adressen van Parodontologen NVvP vermeld in de tandartsengids van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij Tandheelkunde (KNMT). In Nederland worden gespecialiseerde tandartsen, die een erkende postdoctorale opleiding voltooid hebben, omzichtig aangeduid als “ Gedifferentiëerde Tandartsen “ en hun werkterrein als een “ Differentiatie”. De EFP streeft daarentegen naar de erkenning van specialisten Parodontologie in de lidstaten van Europa.

 

Ontstaan van de sectie Parodontoloog NVvP

Zij die vanaf 1983 al een verwijspraktijk waren begonnen, in afwachting van de officiële NVvP erkenning die in 1989 zou volgen, en zij die zich daarvoor warm liepen kwamen op initiatief van Johan van Dijk regelmatig bijeen in Hoevelaken bij “de Klepperman“. Het doel was om praktische zaken te bespreken die komen kijken bij de vestiging van een verwijspraktijk, maar ook om klinische kennis en ervaringen te delen, lezingen en cursussen te organiseren. Er ontstond een groot gevoel van saamhorigheid in de pioniersgroep van het eerste uur. In de loop der jaren is de groep sterk gegroeid, maar de doelstellingen zijn dezelfde gebleven. In 1993 is er een nieuw reglement TP tot stand gekomen en worden de Kleppermannen officieel aangeduid als “Sectie Tandarts-Parodontologen van de NVvP” en vanaf eind 2007 de “Sectie Parodontologen NVvP”.

 

Historische ontwikkelingen

1970-1980
Binnen het Interfacultair Overleg Parodontologie( IOP) wordt een behoefte vastgesteld aan een parodontoloog

1980-1985
De NVvP neemt dit signaal over en stelt commissies in die de komst van een parodontoloog voorbereiden en bespreekt deze ontwikkeling met de NMT

1983
Vestiging van de eerste verwijspraktijk voor Parodontologie in Groningen

1983-1989
In navolging van Groningen, maar nog vóór de officiële erkenning in 1989 volgen vestigingen in Amsterdam, Den Haag, Nijmegen en Arnhem

1985
De ALV van de NVvP neemt de uitgangspunten van de voorbereidingscommissie over en stelt de reglementen Consilium Parodontologicum en Tandarts-Parodontoloog vast

1987
Installatie eerste Consilium met de hoogleraren Pilot, Coppes en Renggli en de collegae J.L.M. van den Heuvel en U. van der Velden en een installatie Beleids Adviescommissie Tandarts Parodontoloog (BTP) voor beleidsmatige en praktische vestigingszaken zoals spreiding

1988
Eerste bijeenkomst “Kleppermannen“, de voorlopers van de huidige sectie

1989
Erkenning eerste groep van 14 TP-en in Noordwijk aan Zee

1991
Start 1e MSc. –opleiding Parodontologie ACTA

1992-2009
MSc. –opleiding Parodontologie KUN, later Radboud Universiteit Nijmegen

1993
Oprichting sectie Tandarts-Parodontologen NVvP

2005
Wijzigingen en aanpassing TP-reglement

2007
Naamswijziging in Parodontolooog NVvP als beschermde titel, aanmoediging om deze titel te voeren met de introductie van het vignet

2016
Er zijn in 2016 peildatum oktober 84 erkende Parodontologen NVvP

 

Met zeer veel dank aan: Jan Jansen,
mede namens Ali Woltman, Nico Corba, Johan van Dijk en Jan Tromp

 

Geraadpleegde literatuur;
Glossy gepubliceerd ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan NVvP 2011
Diverse bestuursstukken NVvP
Personal communication